Sprawca przemocy opuszcza mieszkanie natychmiast. Przełomowe zmiany w zakresie ochrony ofiar przemocy domowej

30 listopada 2020 r. weszła w życie ustawa antyprzemocowa przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Polska dołącza w ten sposób do wąskiego grona państw, w których obowiązuje najwyższy standard ochrony ofiar przemocy. Od tej chwili sprawcy przemocy domowej są natychmiast izolowani od swych ofiar. Ustawa antyprzemocowa ma wyeliminować sytuacje, w których ofiary tego typu przestępstw są zmuszone żyć pod jednym dachem z prześladowcą lub muszą szukać schronienia poza własnym domem.

Dzięki nowym rozwiązaniom ofiary otrzymują pomoc natychmiast, nie czekając na rozstrzygnięcie sprawy na drodze sądowej. Sprawca przemocy fizycznej, zagrażającej życiu lub zdrowiu domowników, musi bezzwłocznie opuścić mieszkanie.

Od teraz policja ma prawo wydać wobec sprawcy:

• nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania,
• dwutygodniowy zakaz zbliżania się do ofiary z możliwością przedłużenia tego czasu.

Policja jest także zobowiązana do regularnego sprawdzania, czy sprawca przemocy stosuje się do tych sankcji. Taki nakaz lub zakaz ma natychmiastową skuteczność i można je stosować łącznie. Funkcjonariusz może skutecznie wyegzekwować opuszczenie mieszkania przez prześladowcę zarówno w czasie interwencji, na którą został skierowany, jak i w sytuacji, gdy pozyska informacje o niepokojących zdarzeniach od ofiary przemocy. Niezastosowanie się sprawcy przemocy do wydanego zakazu lub nakazu grozi nałożeniem grzywny, karą aresztu lub ograniczeniem wolności.

W razie konieczności egzekwowanie opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy odbywa się za pomocą użycia środków przymusu. Tłumaczenia winnego, że nie ma dokąd się wyprowadzić na nic się zdają. Funkcjonariusz wskazuje mu bowiem placówki, w których znajdują się miejsca noclegowe, np. schroniska dla bezdomnych

Ochrona małoletnich

Bardzo ważną i pozytywną zmianą są także przepisy traktujące o małoletnich. Funkcjonariusz nakładający nakaz eksmisji lub zakaz kontaktowania się ocenia ryzyko zagrożenia życia lub zdrowia odrębnie wobec dziecka i wobec osoby dorosłej. Ponadto, gdy dom w którym pojawia się przemoc zamieszkuje osoba małoletnia, o zgłoszeniu przestępstwa powiadomiony zostanie także właściwy miejscowo sąd opiekuńczy. Jeśli przesłuchanie dziecka jest absolutnie niezbędne, odbywa się ono na specjalnych zasadach.

Szybkie zakończenie sprawy

Ustawa przewiduje doręczanie niektórych pism procesowych nie tylko przez pocztę, ale również za pośrednictwem policji. W określonych przypadkach sąd ma trzy dni na rozpatrzenie wniosku ofiary przemocy, a w ciągu miesiąca od dnia jego złożenia powinno dojść do rozpoznania całej sprawy.

Ponadto nowe przepisy przewidują zwolnienie ofiar przemocy od kosztów sądowych. Poszkodowani mogą też liczyć na pomoc psychologiczną lub wsparcie i leczenie w zakresie uzależnień, które są główną przyczyną przemocy domowej.

Ustawa antyprzemocowa – pierwsze efekty

Z przekazanych przez Komendę Główną Policji danych wynika, że do 5 maja tego roku na mocy przepisów ustawy antyprzemocowej wydano 1057 nakazów opuszczenia mieszkania połączonych z zakazem zbliżania się do niego. 169 razy wydano sam zakaz zbliżania się do mieszkania, a 96 razy – sam nakaz jego opuszczenia.

Powyższe dane ukazują jak pilną potrzebą było wprowadzenie nowych regulacji, z których bezzwłocznie czyni się użytek.

Bezpłatne wsparcie dla ofiar przestępstw

Osoby, które padły ofiarą przestępstwa mogą zgłosić się do jednego z Okręgowych Ośrodków Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem lub Lokalnych Punktów Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem, które oferują bezpłatną pomoc  osobom pokrzywdzonym przestępstwem, świadkom oraz osobom im najbliższym. W całej Polsce funkcjonuje obecnie 336 takich miejsc świadczenia pomocy. Wykaz placówek znajduje się na stronie internetowej:

https://www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl/pl/znajdz-osrodek-pomocy/

W celu otrzymania informacji skontaktuj się telefonicznie z czynną całodobowo Linią Pomocy Pokrzywdzonym: +48 222 309 900

lub mailowo:

info@numersos.pl